De vergelijking van het oude en nieuwe straatbeeld is een mengeling van nostalgie, herinnering, spijt en herkenning. Voor deze aflevering van ‘Tijdreis’ ging onze fotograaf Ton Frenken naar de prachtige woning op het adres Lochtstraat 25 in Ospel. Alfons Bruekers zocht er een oude foto bij en dook in de geschiedenis van het pand.
Eeuwenlang was de school van Ospel, Eind en Budschop gevestigd aan de Hoofstraat, op de oude schans. Toen dat gebouw rond 1870 op instorten stond en er een nieuwe school moest komen, heeft de gemeenteraad van Nederweert jarenlang gesoebat over waar die school zou moeten komen. Ospel, dat een jong dorp en in de groei was, claimde de school voor Ospel. Maar de mensen van Eind, Braakpeel en Schoor vonden dat veel te ver weg en wilden een school op Kreijel of Budschop. Weer anderen vonden dat er teveel geld in onderwijs werd gestoken.
Krintekooken en bier
Na bijna tien jaar van discussie tussen voor- en tegenstanders, rapporten van de schoolinspectie, hevige debatten in de verdeelde gemeenteraad en politieke fracties die de gemeenteraad passeerden en zich rechtstreeks tot de provincie wendden (herhaalt de geschiedenis zich wel eens?, hoor ik u denken) ging de kogel door de kerk. De gemeente kocht aan de Lochtstraat een perceel grond van het echtpaar Tindemans-Geuns. Naar een ontwerp van architect Kayser uit Venlo (dezelfde als de ontwerper van de prachtige en nog bestaande pastorie in de Schoolstraat van Nederweert) werd in 1880/1881 een fonkelnieuwe school met daarnaast een woning voor het schoolhoofd gebouwd. De feestelijke opening was op 24 mei 1881. De gehele Nederweerter gemeenteraad, nu weer ogenschijnlijk eensgezind, was erbij en tracteerde de Ospelse schooljeugd op ‘krintekooken en bier’ (dat kon toen nog…).
[image-comparator title=”Schoolmeesterswoning Ospel” left=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/02/school-oud.jpg” right=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/02/school-nieuw.jpg” width=”100%” classes=”hover”][/image-comparator]
Bedien het schuifje en vergelijk oud en nieuw. Wat roept dat alles bij u op? Laat het ons weten.
Vluchtelingen
De eerste bewoner van de schoolwoning was meester Jan Mathijs Caris. Na zijn dood trok de zeer bekende onderwijzer ‘meester’ Verreusel in het huis. In 1914 werd de woning van het hoofd der school door Verreusel uitgebreid met een vleugel aan de linkerzijde. Daar werd in eerste instantie een Belgisch vluchtelingengezin uit de Eerste Wereldoorlog gehuisvest. Ook in dat opzicht herhaalt de geschiedenis zich… In latere jaren woonden er meester Hermans en zijn gezin, en daarna meester Koppen. Allen mensen die buitengewoon veel voor het onderwijs en verenigingsleven van Ospel betekend hebben.
Toen in 1939 de inmiddels Heilig Hartschool genaamde school voor bijzonder onderwijs werd gesloopt, bleef de woning gelukkig behouden. Een klein stukje van de zijgevel van de oude school bleef gespaard en is als een soort aanhangsel van het huis aan de rechterzijde nog steeds goed te zien. De oude foto zal van omstreeks 1930 dateren.
Tracteren
Het pand is een van de mooiste monumentale gebouwen van Ospel. Kortgeleden heeft de Nederweerter Erfgoedcommissie het pand dan ook voorgedragen voor plaatsing op de gemeentelijke monumentenlijst. Binnen een paar weken zal het College van Burgemeesters en Wethouders daar een besluit over gaan nemen. Bij een positief resultaat stel ik voor dat onze burgemeester – net als in 1881 – de Ospelse schooljeugd opnieuw tracteert op ‘krintekooken en bier’ (of een eigentijds equivalent daarvan)…!
Alfons Bruekers
Stichting Geschiedschrijving Nederweert
Er zijn nog geen reacties geplaatst