De vergelijking van het oude en nieuwe straatbeeld is een mengeling van nostalgie, herinnering, spijt en herkenning. Voor deze aflevering van ‘Tijdreis’ bleef onze fotograaf Ton Frenken in de schaduw van de St. Lambertustoren. Alfons Bruekers ging op zoek naar oude foto’s en het bijbehorende verhaal.
Restauratie
Nederweert maakt zich op voor de restauratie van de St. Lambertustoren die nog dit jaar zal beginnen. Binnen niet al te lange tijd zal de toren worden omgeven door een strak corset van steigerpalen om het oude, gehavende metselwerk te kunnen herstellen. Dat is zeker niet de eerste keer want afgelopen eeuw stonden toren en spits al diverse malen in de steigers. De komende restauratie zal een kostbare zaak worden. Het is heel belangrijk dat de gemeenschap van Nederweert ook ditmaal haar steentje bijdraagt aan het behoud van dit eeuwenoude symbool van Nederweerter onverzettelijkheid. Wat onze voorouders hebben gebouwd, gekoesterd en onderhouden, moet doorgegeven worden aan de nieuwe generaties.
[image-comparator title=”Lambertustoren Nederweert 1″ left=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/03/kerk1-oud.jpg” right=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/03/kerk1-nieuw.jpg” width=”100%” classes=”hover”][/image-comparator]
Granaatvuur
In de Tweede Wereldoorlog hing het voortbestaan van de toren aan een dun draadje. Twee maanden lang, van september tot november 1944, lag Nederweert tussen de frontlinies van de geallieerden en de Duitsers. Vanuit Ospel en Nederweert-Eind werd door de bezetters aanhoudend met granaatvuur op de toren geschoten. In totaal kreeg de toren naar schatting 2000 voltreffers te verduren. De beschietingen waren er op gericht om de toren onder zijn eigen gewicht te doen bezwijken. De granaten waren op de halve hoogte van de toren gericht, bij de noorwestelijke hoektoren. Die hoektoren werd geheel verwoest en als de beschietingen eind november 1944 niet een halt waren toegeroepen, zou de toren zeker zijn gekanteld of ingestort onder zijn eigen gewicht.
Gapende wond
Het diepste gat, op een van de foto’s goed te zien, was vier meter diep, zeven meter breed en zes meter hoog. Voor het herstel van alleen al dié gapende wond waren 3200 bakstenen en 43 kruiwagens cement nodig. Bij de restauratie vond men tussen de galmgaten een lange brede scheur in het metselwerk, een teken dat het instorten van de toren nog maar nét voorkomen was. Dankzij het vakwerk van aannemersfirma Jos Scheijven werd de toren in 1947 en 1948 weer helemaal in de oude staat teruggebracht. Wel veranderde het aanzicht een beetje. Zo verdwenen bijvoorbeeld de oude wijzerplaten uit de balustrade. Met een ‘deksel’ van gewapend beton vlak onder de torenspit werden de gescheurde torenhelften weer aan elkaar vast gemaakt.
[image-comparator title=”Lambertustoren Nederweert 2″ left=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/03/kerk2-oud.jpg” right=”http://www.nederweert24.nl/wp-content/uploads/2017/03/kerk2-nieuw.jpg” width=”100%” classes=”hover”][/image-comparator]
Vele schouders
Jan Biezenaar fotografeerde de zwaarbeschadigde toren van de St. Lambertuskerk in 1945 na de eerste provisorische herstellingen van de leidaken van kerk en toren. Ton Frenken maakte actuele foto’s vanuit exact hetzelfde gezichtspunt. Door de oude en nieuwe situatie te vergelijken is goed te zien hoe desastreus de beschietingen met granaatvuur zijn geweest. Daarbij lijken de beschadigingen anno 2017 een peuleschilltje. Maar dat er voor het herstelkarwei ook nu weer vele schouders nodig zijn, is een zaak die nu al duidelijk is.
Alfons Bruekers
Stichting Geschiedschrijving Nederweert
Er zijn nog geen reacties geplaatst