Welke vetten zijn gezond?

Nu met nog minder vet! Verrijkt met omega-3 vetzuren! Bevat 0% vet! Het zijn allemaal kreten die je vast niet ontgaan zijn. De supermarkt staat vol met producten waar dit op staat. Zijn deze producten dan extra gezond? Nee, dat hoeft zeker niet zo te zijn! Er bestaat veel verwarring over de verschillende vetten die er zijn en welke producten gezonde vetten bevatten. De voedingsmiddelenindustrie speelt hier slim op in. Maar welke vetten zijn gezond en welke kun je beter vermijden? Lees snel verder…

Vetten zijn belangrijk. Veel processen in je lichaam draaien op vetten, je hebt ze dus hard nodig. Maar niet alle vetten zijn gezond! Je hebt vast wel eens gehoord van verzadigde vetten, onverzadigde vetten en transvetten. Deze verdeling helpt om een beter beeld te krijgen van de eigenschappen van de verschillende vetten. Ik leg het hieronder kort voor je uit.

Verzadigde vetten
Dit zijn vetten met een stevige, stabiele structuur. Je lichaam heeft van deze vetten maar weinig nodig. Verzadigde vetten komen vooral voor in vlees, roomboter, kokosolie, palmolie en cacaoboter. Ze zijn, in tegenstelling tot andere soorten vetten, bijzonder geschikt om in te bakken of frituren, omdat ze niet snel van structuur veranderen. De soorten die vloeibaar zijn bij lichaamstemperatuur*, zoals kokosolie, zijn het gezondst. Voorwaarde is wel dat ze zo puur en onbewerkt mogelijk zijn, want door allerlei bewerkingen gaat de kwaliteit van vetten snel achteruit. Vetten die voorkomen in vlees zijn niet vloeibaar bij lichaamstemperatuur, daarom kun je vlees beter niet dagelijks eten.

Onverzadigde vetten
Er zijn drie groepen onverzadigde vetten: omega-3, omega-6 en omega-9. De meeste oliën vallen hieronder. Onverzadigde vetten zijn niet stabiel. Ze kunnen snel van structuur veranderen, waarbij ongezonde stoffen ontstaan. Ze zijn daardoor minder geschikt om in te bakken of frituren. Dit geldt met name voor omega-3 en omega-6. Omega-6 krijgen we makkelijk in grote hoeveelheden binnen, waardoor er een disbalans ontstaat in het lichaam. Olie met omega-6 kan dus het beste vermeden worden. Omega-6 zit in zonnebloemolie, maïsolie, halvarine en margarine.
Omega-3 en omega-9 krijgen we minder snel binnen, maar zijn wel erg van belang. Veel mensen hebben een tekort aan omega-3 en zouden hier meer van binnen moeten krijgen. Omega-3 zit in walnoten, lijnzaad en vette vis. Omega-9 is van de onverzadigde vetten nog het meest stabiel en zit onder andere in olijfolie en avocado. Ook voor de onverzadigde vetten geldt: hoe minder bewerkt, hoe beter.

Transvetten
Deze vetten zijn ongezond. Ze kunnen ontstaan bij bewerking of hoge verhitting van vetten of oliën. Van nature komen ze bijna niet voor in voeding. Door bewerkte en gefrituurde producten te vermijden, voorkom je dat je transvetten binnen krijgt.

Advies
De beste manier om ongezonde vetten te vermijden, is dus door te kiezen voor pure en onbewerkte voedingsmiddelen. Ik raadt aan om kokosolie te gebruiken voor warme maaltijden en olijfolie voor koude gerechten. Dit is het minst belastend voor je lichaam. Eet daarnaast regelmatig walnoten, lijnzaad of (onvervuilde) vette vis om in je behoefte aan omega-3 te voorzien. Zo krijgt je lichaam precies wat het nodig heeft aan vetten.

*Let op: lichaamstemperatuur is iets anders dan kamertemperatuur.