Het is dit jaar wat ongemerkt voorbij gegaan in Nederweert, maar deze week viert Nederweert de 76e verjaardag van de start van de bevrijding in 1944. Een operatie die bijna twee maanden zou duren. Van de binnenkomst van de Engelse bevrijders bestaan unieke filmbeelden.
Bevrijding van nederweert
Paniek
De eerste bevrijders arriveerden op donderdag 21 september 1944 in het noorden van Nederweert. Fons Mertens, zoon van het hoofd der school Antoon ‘Meester’ Mertens, fungeerde als tolk en legde met zijn filmcamera de gebeurtenissen in de eerst week van de bevrijding vast. Hij filmde het in paniek vluchten door de Duitse bezetters, de komst van de Britten in de Kerkstraat, de verwoestingen aan kerk en gebouwen, de gevangenneming van met de Duitsers collaborerende inwoners en tenslotte de overvliegende bommenwerpers.
Hoge prijs
Door de strategische ligging van Nederweert aan de kanalen werd er hier extreem zwaar gevochten. In de Britse oorlogspers sprak men van ‘the famous canal junction’ (de beroemde kanalenkruising). Twee maanden lang was de Zuid-Willemsvaart frontlinie tussen geallieerden en Duitsers. Pas op 20 november 1944 was de gehele gemeente Nederweert bevrijd. Grote verwoestingen en tientallen doden onder militairen en burgers waren de hoge prijs die Nederweert betaalde voor zijn bevrijding.
Icoon
De film van Fons Mertens brengt slechts verslag uit van de eerste bevrijdingsweek. Door zijn authenticiteit en zeldzaamheid is de film een belangrijk icoon van de strijd om de bevrijding van Nederweert. Een van de vele pareltjes in het foto- en filmarchief van de Stichting Geschiedschrijving Nederweert.
Alfons Bruekers
3 Reacties
Een schitterende bijdrage Alfons, het onderwerp is zowel gruwelijk als verblijdend.
Ik heb het met veel interesse bekeken en gelezen.
Dank je wel!!!
Dankjewel Nellie. Het is precies wat je zegt: een verhaal met mixed emotions. En nog in ontwetendheid van de verwoestingen en slachtoffers die in de volgende twee maanden zouden volgen aan de kant van Ospel, eind en Budschop.
Delen van de film waren een steenworp afstand van de boerderij van mijn opa en oma aan de Mgr. Kreyelmansstraat en mijn Moeder had het vaak over de periode dat de kerktoren beschoten werd vanuit Ospel en de granaten over hun boerderij vlogen en ze tijd door moesten brengen in de schuilkelder (aardappelkelder).Eindeloos waren haar verhalen over de oorlog en doordat ze een grote boerderij hadden (was vroeger ook een brouwerij en de kelders opslag voor biervaten) waren er naast Duitsers ook ooit Engelsen ingekwartierd en beroemd is het verhaal dat er ooit Duitse militairen de paarden van opa kwamen vorderen en “hun” Duitse soldaten kwaad riepen, “Unsere Pferden !” maar toen ze zelf verder trokken de paarden van opa lieten staan.Ook beroemd het verhaal dat oma vaak zei, “Arme jongens, ze moeten vechten, ze kunnen er niks aan doen”, wat sloeg op de Duitse én Engelse soldaten.Gelukkig kwam het hele gezin ongeschonden uit de oorlog met dank aan het goede mikken van de Duitse artilleristen.