Rond Allerzielen jl. ontmoette ik op het Ospels kerkhof een Brabants echtpaar op leeftijd. De man nam aandachtig kennis van het oorlogsmonument. Hij vroeg naar de graven van twee in Ospel gesneuvelde militairen en waarom zij niet vermeld zijn op het monument. Hij begreep dat er alleen de Ospelse oorlogsslachtoffers zijn genoemd. Maar de graven van de twee gesneuvelde Nederlandse soldaten? Hij kende zelfs hun namen Peter Cools en Izaäk van Gent en vertelde me zijn verhaal.
Ontmoeting op het Ospels kerkhof
“Als kind kwam ik na de oorlog vele malen met mijn vader mee naar Ospel voor de jaarlijkse herdenking van zijn twee gesneuvelde oorlogsvrienden. Mijn vader had deel uitgemaakt van de compagnie, waartoe ook Cools en Van Gent behoorden. Zij waren in de eerste weken van de oorlog gelegerd bij de Noordervaart om de overtocht van het Duitse leger over het kanaal te voorkomen. Achter een verdedigingswerk langs de Venloseweg zochten zij dekking. De bemanning van een Duitse tank aan de overzijde van het kanaal waarschuwde hen om zich terug te trekken : er zou Duits granaatvuur volgen. De soldaten – onder wie dus ook mijn vader – bleven echter op hun post. Een korte tijd later barste een hevig vuurgevecht los en sneuvelden zijn collega’s Cools en Van Gent. Mijn vader bleef ongedeerd.”
Aldus zijn verhaal. Ik kon hem uitvoerig informeren, omdat ik als consul van de Oorlogsgravenstichting bij de gemeente Nederweert jaarlijks de oorlogsgraven van Cools en Van Gent controleerde en nauw betrokken was bij het overbrengen medio zestiger jaren (op verzoek van nabestaanden) van hun stoffelijke overschotten naar het Militaire Eereveld op de Grebbenberg.
Vanwege een gepland bezoek elders kon het echtpaar tot hun spijt niet langer blijven en bleef informatie uitwisseling verder beperkt. Wel vernam ik nog dat zijn echtgenote in Ospel familiebanden heeft (haar naam is Caris (m. i. familie van Toon vanne Schruur?).
De man had een heel speciale herinnering aan zijn bezoeken tijdens en na de oorlog aan Ospel met zijn vader : “Als kinderen gingen we heel graag beurtelings met hem mee naar de herdenking en hun reünie in Ospel, eerst naar de hoogmis en het kerkhof en daarna naar het café tegenover de kerk, waar de oud-medestrijders bij koffie en vlaai herinneringen ophaalden. Daarna dronken zij een borrel of biertje en vaak meer. Als we dan in de auto terug naar Brabant reden, zong mijn vader ‘den hele weg’! Wij genoten daarvan, zó kenden wij ‘ons vadder’ niet.”
In mei 1947 werden op het Ospelse kerkhof twee gedenkgraven opgericht (foto van Jan Biezenaar uit het gemeente archief Nederweert). Medio 60-er jaren werden deze gesloopt, toen de stoffelijke resten overgebracht werden.
1 Reactie
Gesneuveld voor onze vrijheid, iets wat wij nooit mogen vergeten.