Waar menige parochie tegenwoordig worstelt met de vraag van herbestemming van voormalige religieuze gebouwen, gaven ze daar in Ospel al meer dan een eeuw geleden al een mooi voorbeeld van. Maar dan wel omgekeerd, bij de omvorming van een bedrijfsgebouw naar kapel! Daaraan dankt Ospel de kapel van O.L.V. van Altijddurende Bijstand, die na een recent voltooide restauratie er weer enkele decennia tegen kan.
Kapel
Een stukje voorgeschiedenis. Op 4 mei 1893 was de ingebruikname van de tweede lokale zuivelfabriek van Nederweert, genaamd ‘De Eendracht’. Die werd gevestigd op de plek van een voormalige leemgroeve. Gehuisvest in een sober nieuw gebouwtje met zadeldak aan de Klaarstraat in Ospel. Toen in 1906 de meeste zuivelfabrieken in Nederweert fuseerden tot een grote onderneming kwam het gebouw leeg te staan. Buurtbewoners namen echter het initiatief om het voormalige fabriekje te transformeren tot een kapel. Het oude gebouw kreeg in 1907 een uitgebreide make-over, door de creatieve toevoeging van een absis, een ingangsportaal met torentje en steunberen langs de zijkanten. Zo ontstond een opmerkelijk harmonisch neoromaans kerkje, dat gewijd werd aan O.L.V. van Altijddurende Bijstand.
Pittoresk en charmant
Behalve Maria werden er al gauw ook de heiligen Theresia en Rochus aanbeden. Die laatste, aangeroepen ter wering van besmettelijke ziekten, kwam er bij ten tijde van de Spaanse griep. Ook speelde de kapel een prominente rol tijdens de jaarlijkse sacramentsprocessie. In het interieur bevonden zich Bijbelse wandschilderingen van priester-kunstenaar Jean Adams die van 1936 tot 1939 kapelaan was in Ospel. Een aantal van die schilderingen is bewaard gebleven. Het naoorlogse verval van het Rijke Roomse Leven betekende ook de intrede van het verval van de kapel. In 1964 werd zij gesloten maar dankzij initiatief van de buurtbewoners volgde in 1974 een kleine herstelling en werd de kapel weer in gebruik genomen. Een grote restauratie volgde in 1984 en ook volgde plaatsing van de pittoreske en charmante kapel op de lijst van rijksmonumenten.
Eendrachtelijke samenwerking
Recent is de kapel opnieuw gerestaureerd, waarbij een deel van de scheurvorming in de muren werd gerepareerd en het hele interieur een frisse schilderbeurt kreeg. Deze omvangrijke en kostbare operatie werd mogelijk gemaakt door subsidies van de Provincie Limburg, de gemeente Nederweert, het Prins Bernard Cultuurfonds, de Goede Doelenwinkel Nederweert, Rabobank, Coöperatie Zuidenwind en enkele particulieren. Een team van lokale vrijwilligers en het Federatiebestuur van de Nederweerter parochies heeft hier met veel geestdrift en succes de schouders onder gezet. Geheel in de eendrachtelijke traditie van de voormalige stoomzuivelfabriek ‘De Eendracht’.
Herinzegening
De plechtige herinzegening vond plaats onder wat men noemt ‘gezegende weersomstandigheden’ op zaterdagmiddag 27 mei 2023. Dat gebeurde door de Nederweerter pastoor Sebastian Eriyangalath, ter vervanging van zijn Ospelse collega Koumans die op 1 mei j.l. van de bisschop leeftijdsontslag kreeg en wegens familie-omstandigheden verhinderd was. Daaraan vooraf ging een welkomstwoord door Henk Hermans als vertegenwoordiger van het Federatiebestuur van de Nederweerter parochies en speeches van Boris Meessen (de kortgeleden benoemde wethouder erfgoedzaken van Nederweert) en van Ad Roest, gedeputeerde van de Provincie Limburg (en goed bekend met Nederweert in zijn rol als provinciaal bestuurlijk toezichthouder bij het verscherpte toezicht op de problemen met de erfgoedzorg dat het gemeentebestuur van Nederweert in 2022 werd opgelegd). De kapel was tot de laatste zitplaats gevuld met belangstellenden. De Nederweerter erfgoedgemeenschap en de Stichting Kruisen en Kapellen in Limburg waren vertegenwoordigd door de voorzitter van de Stichting Geschiedschrijving Nederweert
Altijddurende Bijstand
De kapel van O.L.V. van Altijddurende Bijstand aan de Klaarstraat kan er nu weer wat jaartjes tegen. Zij is een van de twee overgebleven Mariakapellen in de gemeente Nederweert. De andere, die slechts een handvol jaartjes jonger is, bevindt zich te Mildert in het zuiden van de gemeente Nederweert en is in desolate toestand. Ofschoon die kapel is gewijd aan O.L.V. van Rust, kan ook daar een materiële vorm van altijddurende bijstand zeker geen kwaad. Het ware dus te wensen dat het fraaie staaltje van het behoud van het religieus erfgoed van de Klaarstraatkapel op afzienbare tijd nog een herhaling gaat krijgen op de Mildert.
Alfons Bruekers, Stichting Geschiedschrijving Nederweert
2 Reacties
proficiat voor alle vrijwilligers in Ospel en Klaarstraat, mooi staaltje samenwerking.
En als ik het stukje goed leee zal die meneer Roest van de provincie en het toezicht op oudheid zal wel ingepakt zijn door het cda afdeling Ospel met mooie verhalen want daar zijn die lui goed in
Mooi zo, historische gebouwen/gebouwtjes moeten in ere gehouden worden en zeker in een tijd dat de houdbaarheidsdatum van het gemiddelde gebouw amper 40 jaar is en dan wordt het platgegooid, omdat het niet meer aan de “eisen van deze tijd” voldoet.