Speurtocht naar je roots

Speuren naar je voorgeslacht en de roots van je familie is een spannende hobby die ook door nogal wat Nederweertenaren wordt beoefend. Iemand die daarover kan meepraten is Toos Baetsen. Al een decennium zoekt zij in archieven en op internet naar de geschiedenis van haar voorouders. In deze aflevering neemt zij ons mee op een klein stukje van haar speurtocht.

Speurtocht naar je roots

Roots
Toen ik vroeger ons mam eens vroeg waar onze familie oorspronkelijk vandaan kwam, kwam er een vaag antwoord, zoiets als: “Volgens mich oet Swertbrook of dao erges“. Daar bleef het jammer genoeg bij, en pas zo’n tien jaar geleden ben ik begonnen aan een serieuze zoektocht naar mijn roots. Inmiddels is bekend dat onze verst bekende voorouder werd geboren in Heeze, en sinds onze voorvader Antonius Janssen in 1790 vanuit zijn woonplaats Asten naar Nederweert kwam, wij ons Nederweertenaar mogen noemen.

Onecht kind
Antonius Janssen werd geboren in 1770 in Heeze als filius naturalis (onecht kind) van Peter Janssen en Jenneke Versterren. Zijn vaders naam is dus wel bekend, maar er kwam geen huwelijk van…  Hij verdween uit beeld, dus zicht op verdere voorouders van hem stopt helaas hier. Moeder trouwde in 1773 met de veel oudere weduwnaar Willem van Leent uit Helmond. Het gezin verhuisde naar Asten waar ze samen nog drie kinderen kregen. In 1790 verliet Antonius Asten en vond zijn nieuwe thuis in Nederweert. Zijn halfbroer Cornelius van Leent volgde hem enkele jaren later, en was getuige bij zijn huwelijk. Antonius werd inwonend knecht bij de weduwe Trouwen-Geuns, waar zoon Jan zich keizer Napoleon waande. (zie: (PDF) De keizersdroom van boer Trouwen | Alfons W J Bruekers – Academia.edu).

Klok en klepel
Toch blijkt er wel degelijk een link met Swartbroek te bestaan. Duidelijk een gevalletje ‘de klok horen luiden, maar niet weten waar de klepel hangt’. Christiaan, tweelingbroer van onze overgrootvader Renier Janssen én diens broer Joannes Hubertus, kregen verkering met een Swartbroek’s maegdje. Christiaan trouwde op 29 okt. 1885 met Anna Maria Tulmans. Hij ging na zijn huwelijk inwonen bij zijn schoonouders (in Swartbroek). Daarna woonden ze nog op Hushoven en Nederweert (adres nog onbekend).

Vogelvlucht
Overgrootvader Renier Janssen (Neerke) werd geboren op 6 nov 1861. Zijn ouders woonden destijds in Nederweert-Eind, adres Hoeven/Heihut. Neerke trouwde op vrijdag 18 april 1884 met Mathea Klaessens. Mathea werd geboren op 22 dec. 1852 in Nederweert, en was dus een aantal jaren ouder. Het jonge paar ging wonen op Heijsterstraat 201, huidig adres Tolheuvel 6. Ze woonden in bij de ouders van Mathea. Hier werd in 1885 ook hun eerste en enig kind geboren, onze opa Michiel. Op Tolheuvel 6 woonde in mijn jeugd Hannese Tjeuke (Claessens). In vogelvlucht maar tweehonderd meter van mijn ouderlijk huis. Nooit geweten dat daar zowel mijn overgrootouders als mijn opa hebben gewoond.

Plucksack
Op 7 juni 1900 gingen Renier Janssen en zijn vrouw Mathea Klaessens wonen op adres Bosserstraat 342 / nu Peelsteeg 9 (bij Brug 14). Hun zoon Michiel, was toen 14 jaar en werd niet bijgeschreven in het bevolkingsregister. Hij bleek als knecht te werken en te wonen op adres Rosveld 186 bij J.J. Greijmans, Hoeve “de Plucksack” op Rosveld. Ze hebben er niet lang gewoond. In 1902 zijn ze weer vertrokken en hebben zich nog datzelfde jaar ingeschreven op adres Heijsterstraat 197, later Tolheuvel 3, een steenworp vanaf hun vorige woning. Vanaf 1917 groeide de familie gestaag. Zoon Michiel trouwde en hun schoondochter Anna Maria (Mi-j) Stultjens kwam bij hen inwonen op de Tolheuvel. Mi-j was een dochter van Tup Geel Stultjens en Anna Helena Bijlmakers. Ze kregen samen vijf kinderen. De twee jongste zijn aan het eind van de oorlog aan tbc overleden.

Onvergetelijk
In april 1934 vierden Neerke en Thijke hun gouden huwelijksfeest. De buurtbewoners hadden flink versierd, compleet met boompjes, erebogen en slingers. Na een feestelijke H. Mis werd het echtpaar in optocht in versierde auto’s naar huis begeleid. Daarna volgden de felicitaties van de burgemeester en wethouders, pastoor, en buurtgenoten en natuurlijk mochten de cadeaus niet ontbreken. Kortom, het werd voor hen een onvergetelijke dag. Maar daarna ging men weer gewoon over tot de orde van de dag. Neerke was inmiddels 73 en Mathea (Thijke) was de 80 al gepasseerd. Waarschijnlijk zullen ze in het gezin van Michiel (Geel) en Mi-j hun steentje hebben bijgedragen en meegeholpen hebben bij de opvoeding van hun kinderen. In 1941 overleed Neerke Janssen, hij werd 79 jaar. Thijke behoorde tot de zeer sterken, zij overleed in 1944. Zij behaalde een respectabele leeftijd van 91 jaar.

Vol comfort
Intussen zijn we aangekomen in 1959. De boerderijen Tolheuvel 3 en 5, respectievelijk woonadres van mijn oma en oom, en mijn eigen geboortehuis verkeerden inmiddels in zeer slechte staat en werden onbewoonbaar verklaard. Bijgevoegde foto zegt genoeg. Opa overleed in juni 1954, en ik heb hem nooit gekend. Mijn ouders bouwden een nieuw huis aan Hoek en in 1960 verhuisden we allemaal samen naar onze nieuwe woonplek. Vol comfort in vergelijking met de bouwvallige boerderijen zonder elektriciteit en waterleiding.

Toos Baetsen

De Erfgoedgemeenschap Nederweert is het collectief van vier organisaties die actief zijn op erfgoedgebied in Nederweert: Stichting Geschiedschrijving Nederweert (SGN), Stichting Regionaal Archeologisch Bodem-Onderzoek (STRABO), Geschied- en Oudheidkundig Genootschap De Aldenborgh en Stichting Cultuurhistorische Publicaties voor de regio Weert. Hun doel is het stimuleren van de belangstelling voor, en het behoud van erfgoed in de gemeente Nederweert. Door middel van lezingen, excursies en publicaties. Daarbij wordt ook het zogenaamde immateriële erfgoed niet vergeten, zoals historische tradities en folklore.