AARDS in Ospel brengt permacultuur in de praktijk

Natuurlijk Platform steunt de landbouwtransitie, een proces dat zeker nog jaren kan duren, maar waarvan wel geleidelijk de contouren zichtbaar worden. Kernbegrippen zijn: duurzaam, respect voor de natuur en de boer, lokaal, gezond maar ook lekker en betaalbaar.

Nieuwe initiatieven
Momenteel zijn er in de regio verschillende succesvolle initiatieven, die de landbouwtransitie vormgeven. Onder het motto “laat duizend bloemen bloeien” zet het Natuurlijk Platform de komende tijd een paar van deze “bloemen” in het zonnetje. Dit keer “AARDS”.

AARDS

Hoe is het begonnen?
AARDS is een agro-ecologische onderneming in Ospel. Het kleinschalige familiebedrijf produceert fruit en siergewassen op 6,5 ha grond. Aan de keukentafel vertelt Thamar Bovend’Eerdt (47 jaar) over de ontstaansgeschiedenis. Zijn ouders runden een zeer succesvol rabarber en varkens bedrijf.

Na de varkenspest in 1997 stopte het bedrijf met de varkens en de rabarber werd ingeruild voor snijheesters. Thamar had intussen een wetenschappelijke carrière opgebouwd aan de universiteit in Maastricht en Oxford met als rode draad (fysieke en mentale) gezondheid. Toch koos hij er voor om met deze kennis in 2013 zijn ouders (parttime) te helpen met de overstap van conventionele tuinbouw naar een ecologische bedrijf.

Fruit en noten
Vanaf 2013 wordt geïnvesteerd in meerjarige voedingsgewassen vanuit principes van permacultuur. Doel van permacultuur is om een duurzaam ecosysteem te creëren, waarin planten, dieren en mensen in harmonie samenleven. Strokenteelten van snijheesters als hortensia en klein fruit worden afgewisseld met fruitbomen als appel, mispel, kweepeer, peer en notenbomen als amandel en tamme kastanje. In 2023 werden de eerste amandelen geoogst. De eerste oogst van de kastanjes kan nog een aantal jaren duren. Het fruit wordt onder andere verwerkt tot sap en jam. Daarnaast worden bloemen en siergrassen als sierproduct geoogst en verkocht en wordt het afval en overtollig loof benut om te composteren of andere gewassen te mulchen. Zo ontstaat geleidelijk een dynamisch en complex maar samenhangende natuurlijke en regeneratieve productie, waarbij natuurlijke hulpbronnen worden versterkt i.p.v. uitgeput en verbetering van de bodemkwaliteit centraal staat.

Het fruit en de noten worden in hun eigen keuken verwerkt tot heerlijke ambachtelijke producten (door fruit te persen, te drogen, in te maken of tot jam te maken) die in het winkeltje of op afspraak worden verkocht. Ook verwerken ze fruit voor derden.

Geen beregeningsputten
Thamar heeft in oude gierkelders voor een wateropslag van ruim 1000 m3 gezorgd, dat met de natte winter snel vol was. Beregening in de zomer via beregeningsputten zal dan ook niet nodig zijn. Zonnecellen genereren daarnaast elektriciteit voor ruim 60 huishoudens.

Educatie
Een belangrijke nevendoelstelling van AARDS is op maat gemaakte educatie. Mensen kunnen rondleidingen krijgen, deelnemen aan workshops en voor scholen worden naschoolse activiteiten georganiseerd. Er is vooral aandacht voor kwaliteit en beleven, genieten van geur en smaak in plaats van kwantiteit. Ook kunnen er bedrijfsuitjes georganiseerd worden.

Plannen
Voor 2024 heeft Thamar een aantal plannen. Een winkeltje op het erf en optrekken met gelijkgestemde boeren voor verbinding met de gemeenschap. Verder komen er een paar varkens, die verplaatst kunnen worden voor onkruidbeheer tussen de struiken en bomen. Gezonde producten en laten zien dat een ecologische omslag die geworteld is in de gemeenschap mogelijk is, zijn de verbindende thema’s waar Thamar warm voor loopt.

Meer weten over AARDS? Kijk op de website.

Natuurlijk Platform is een beweging waaraan mensen kunnen deelnemen die zich willen inzetten voor een duurzamere en gezondere leefomgeving. Bezoek hen op www.natuurlijkplatform.nl.