Paul en Inge Smolenaers maken de cirkel rond met duurzame houtteelt

Bouwen aan de toekomst

Met een trotse blik kijkt hij uit over zijn akker aan de Hardsteeg in Nederweert. Waar voorheen mais, tarwe en suikerbieten groeiden, staan nu bijna duizend jonge Kiriboompjes. Snel groeiende houtfabriekjes die een belangrijke bijdrage leveren aan de transitie naar een duurzame landbouw. Boer Paul krijgt er energie van. “Elke morgen als ik opsta, besef ik: we hebben de juiste keuze gemaakt.”

Paul en Inge Smolenaers

In de winter van 2018 stonden Paul en Inge Smolenaers met hun bedrijf op een T-splitsing. “De vraag was: slaan we linksaf en gaan we nog een keer investeren om onze varkenshouderij toekomstbestendig te houden? Of gaan we rechts en kiezen we voor een nieuw avontuur?”

Het echtpaar koos voor het laatste en meldde zich aan voor de saneringsregeling. Zeker voor Paul was het geen eenvoudige beslissing. De veehouderij was zijn leven. Met grote toewijding bestierde hij tien jaar lang het varkensbedrijf waar zijn vader Piet in 1972 de basis voor legde. “Van het levenswerk van je ouders doe je niet zomaar afstand, maar kijkend naar de toekomst was dit wel de verstandigste keuze”, zo memoreert Paul. “De samenleving verandert, als veehouder krijg je met steeds strengere eisen te maken. Daarbij speelde ook mijn leeftijd een rol. Ik ben nog relatief jong. Als ik iets anders wilde gaan doen, was dít moment.”

Een nieuwe toekomst
Nadat de varkensstallen waren afgebroken, werd het terrein opnieuw ingericht en op een natuurlijke manier in het landschap ingepast. Vanaf maart 2023 kon boer Paul letterlijk gaan bouwen aan een nieuwe toekomst. Mede met duurzame materialen, afkomstig uit zijn gesaneerde stallen, bouwde hij samen met zijn vader een nieuwe loods. Een groot deel van deze ruimte verdeelde de Nederweertenaar in houten units die hij nu als opslagruimten aan ondernemers en particulieren verhuurt. In een ander deel van de loods staan de machines die Paul gebruikt om zijn land te bewerken. En dan is er nog een kleinere ruimte waar hij krekels kan kweken als de eiwitmarkt daar om vraagt. “Nadat ik met mijn varkensbedrijf was gestopt, heb ik me gericht op de insectenteelt. De krekels worden verwerkt tot krekelpoeder en zitten boordevol eiwitten, vezels en vitaminen. Door de coronacrisis stortte de afzetmarkt helaas in. Sindsdien staat de productie op een laag pitje. Ik houd de krekelpopulatie nu in stand zodat ik eventueel kan opschalen als de vraag weer aantrekt”, zo licht de agrariër toe.

Houtteelt als verdienmodel
Ondernemer Paul Smolenaers is altijd op zoek naar nieuwe kansen om te verduurzamen. Daarbij kijkt hij verder dan de grenzen van zijn eigen bedrijf. Als een van de eerste agrariërs in Nederland sloot Paul zich in 2023 aan bij Dealin.Green, een platform waarin de volledige levenscyclus van jonge plant tot verwerkt natuurproduct (biobased) in één keten is ondergebracht. “Ook in de akkerbouw worden de eisen strenger, merk ik. Daarom was ik op zoek naar een teelt waarin ik heel veel goede dingen voor mens, natuur en milieu kan combineren. Het werd de houtteelt. Hout heeft de toekomst.”

Hij wijst naar een Kiriboompje, recht voor hem op de akker. “In slechts zeven jaar tijd groeit-ie uit tot een boom van wel tien meter hoog met een doorsnede van veertig centimeter. De Kiri, ook wel Paulowna genoemd, houdt veel meer CO₂ vast dan andere bomen. Hij bevordert de biodiversiteit, verrijkt de bodem, houdt het water vast en draagt ook nog bij aan een oplossing voor het stikstofprobleem. Sterker nog: als alle akkerbouwers in Nederland op vijf procent van hun akkers Kiribomen planten, is dit probleem opgelost”.

Van boom tot duurzame trap
De bestemming van zijn bomen staat al vast. Eenmaal volgroeid krijgen de Kiri’s straks een nieuw leven. Bijvoorbeeld als duurzame trap, gefabriceerd door Upstairs Traprenovatie. “Dit hout is oersterk, heel licht en sterk isolerend en daarmee uitermate geschikt voor de bouw. Het voelt goed om hier aan bij te dragen, zegt Inge die haar man Paul bij zijn werk op het land en in de loods ondersteunt“.

Maar daarmee is de cirkel nog niet rond, weet het echtpaar. “Weet je wat zo bijzonder is aan de Kiriboom? Als-ie na zeven jaar wordt gekapt, begint hij gewoon weer opnieuw te groeien. Zo kun je de levensduur van deze boom wel zeven keer verlengen. Dat maakt de houtteelt als verdienmodel zeer geschikt om door te geven aan de volgende generatie. In ons geval misschien wel aan onze dochters Bente en Marit. Een fijne gedachte voor later.”

Meer informatie vind je op www.boerenvannederweert.nl