Het begin van een nieuw jaar wordt vaak gekenmerkt door het stellen van goede voornemens. Of het nu gaat om gezonder eten, meer bewegen of minder stress, de meeste mensen maken resoluties om hun leven te verbeteren. Toch blijkt uit tal van studies dat veel van deze voornemens na een paar weken of maanden al zijn opgegeven. Waarom werken goede voornemens vaak niet? De wetenschap biedt enkele belangrijke inzichten.
Goede voornemens
Te ambitieuze doelen
Een veelvoorkomende reden waarom goede voornemens mislukken, is dat ze vaak te groot en vaag zijn. Onderzoek toont aan dat grote en onduidelijke doelen mensen eerder overweldigen dan motiveren. Volgens een studie gepubliceerd in Psychology of Sport and Exercise (2012), leidt het stellen van onrealistische doelen tot gevoelens van falen en demotivatie. In plaats van bijvoorbeeld “gezond eten”, werkt het beter om specifieke, haalbare doelen te stellen, zoals “ik eet vijf keer per week groenten bij de lunch.”
Gebrek aan gedragsverandering
Goede voornemens impliceren vaak een aanzienlijke gedragsverandering, maar gedragsverandering is moeilijk. De Theory of Planned Behavior (Ajzen, 1991) legt uit dat gedragsverandering wordt beïnvloed door drie factoren: de intentie om het gedrag te veranderen, de eigen effectiviteit en de perceptie van controle over de situatie. Veel mensen maken wel goede voornemens, maar missen de concrete plannen en de motivatie om daadwerkelijk hun gedrag te veranderen. Zonder de juiste aanpak blijft de intentie vaak onbehaald.
Hersenen en gewoontes
Onze hersenen zijn geprogrammeerd om routine en gewoonten te volgen, wat het moeilijk maakt om gedragingen te veranderen. In een studie gepubliceerd in European Journal of Social Psychology (2009) werd aangetoond dat het ongeveer 66 dagen duurt om een nieuw gedrag daadwerkelijk om te zetten in een gewoonte. Bij veel mensen, die het enthousiasme van de nieuwe voornemens snel verliezen, komt de verandering vaak niet van de grond. Het brein heeft tijd en herhaling nodig om nieuwe patronen te vormen, wat betekent dat een plotselinge verandering vaak geen blijvende resultaten oplevert.
Niet-Inzet op succes
Een andere belangrijke factor is het gebrek aan een plan voor succes. Veel mensen starten hun goede voornemens met enthousiasme, maar zonder het juiste plan om door te zetten, vallen ze al snel terug in oude gewoonten. Implementatie-intenties, een concept ontwikkeld door psychologieprofessor Peter Gollwitzer, tonen aan dat mensen veel succesvoller zijn als ze specifieke plannen maken voor wanneer, waar en hoe ze hun doelen zullen bereiken. Simpelweg zeggen “ik ga meer bewegen” is vaak niet genoeg; je moet ook concreet plannen wanneer je gaat bewegen en welke activiteiten je gaat doen.
Het effect van falen
Tot slot kan falen zelf een belangrijke oorzaak zijn van het niet halen van goede voornemens. Studies tonen aan dat de manier waarop we omgaan met falen een belangrijke invloed heeft op ons vermogen om door te zetten. Wanneer mensen hun voornemens niet halen, ervaren ze vaak gevoelens van schaamte of schuld, wat hen ontmoedigt om het opnieuw te proberen (Baumeister et al., 2007). In plaats van falen als een leerervaring te zien, beschouwen veel mensen het als bewijs dat ze het niet kunnen, wat hen in een vicieuze cirkel van opgeven houdt.
Conclusie
Het is duidelijk dat goede voornemens vaak niet werken door een combinatie van onrealistische verwachtingen, een gebrek aan gedragsverandering, de kracht van gewoonten en het effect van falen. De wetenschap suggereert dat het stellen van specifieke, haalbare doelen, het plannen van acties en het ontwikkelen van nieuwe gewoonten essentieel zijn voor succes. In plaats van te vertrouwen op goede voornemens, kunnen we beter inzetten op kleine, continue verbeteringen en de juiste planning om daadwerkelijk duurzame veranderingen te realiseren. En dit is nou net wat ik doe tijdens mijn werk als personal trainer en diëtist. Interesse om eens in gesprek te gaan over het werken naar een duurzaam resultaat? Mail me via go@roegkuijpers.com of stuur een appje naar 0645730643.
Roeg Kuijpers
(Top) sportcoach, diëtist en CrossFit lvl1 trainer. Kijk op de websites van IMPACT Performance Gym en Activate Personal Training & Coaching.
Referenties:
- Ajzen, I. (1991). “The Theory of Planned Behavior.” Organizational Behavior and Human Decision Processes.
- Baumeister, R. F., et al. (2007). “How Self-Control Works.” Psychological Science in the Public Interest.
- Lally, P., et al. (2009). “How are habits formed: Modelling habit formation in the real world.” European Journal of Social Psychology.
- Milne, S., et al. (2012). “The Role of Goal-Setting in the Promotion of Physical Activity.” Psychology of Sport and Exercise.
Er zijn nog geen reacties geplaatst