Het woord moeten is behoorlijk diep in onze cultuur geworteld. Het koppelt zich dan ook automatisch aan allerlei dingen en heeft een grote impact op je leven. We vragen ons zelden af: “Wat kan ik doen?” Maar eerder: “Wat móet ik doen?” Edel Maex verwoordde dit treffend in een lezing: “In het dagelijks leven zijn we vaak geobsedeerd door moeten.”
Lisette Poell
Denk maar aan overtuigingen die zich uiten in moeten.
“Ik moet altijd andere mensen helpen.”
“Ik moet altijd vriendelijk zijn.”
Vriendelijkheid en behulpzaamheid zitten ook in mijn natuur. Maar dat wil niet zeggen dat ik nooit boos word en uit mijn slof schiet. En ook al ben ik behulpzaam, er zijn momenten dat ik nee zeg.
Ik moet helemaal niks?
Uiteraard zijn er dingen die moeten. Maar kijk of je binnen dat moeten jezelf ook wat ruimte kunt geven. Moeten wordt niet alleen gebruikt in zelfspraak, maar ook naar anderen toe. Mensen reageren hierop verschillend. Hoe reageer jij als een ander tegen je zegt: “Weet je wat jij moet doen. Je moet dit of dat doen.” Sommigen zetten meteen hun hakken in het zand.
“Moet?! Ik moet helemaal niks!” En ze zetten hun woorden kracht bij met hun lichaamstaal.
Anderen krimpen juist ineen en worden overweldigd door de interne dialoog die op gang komt, die ze niet zomaar kunnen stoppen. En wat gebeurt er als je jezelf aanmoedigt en daarbij het woord moeten gebruikt? Is dat het juiste woord om in die situatie te gebruiken waarmee je verder komt? Of gebeurt juist het tegenovergestelde?
In mijn praktijk merk ik dat veel mensen ‘moeten’ als een opgelegde taak ervaren, zonder ruimte voor iets anders. Het ontbreken van die ruimte maakt dat het zo dwingend en vermoeiend kan zijn.
Van moeten naar kunnen
Wat als je jezelf wat vaker zou afvragen: “wat kan ik doen?” Niet: “wat móet ik doen.” Maar: “wat kán ik doen.” En op de eerste plaats naar wat haalbaar is.
Wat is op dit moment de meest haalbare stap? Welke stap kan ik nú zetten. En op die manier naar een haalbaar doel werken. Met de nadruk op haalbaar. Een doel mag best prikkelend en uitdagend zijn, maar het moet mogelijk zijn. Telkens iets proberen wat niet haalbaar is, is een onmogelijke taak en bij voorbaat al gedoemd te mislukken. Daar word jij niet blij van en anderen ook niet. Dus zet jezelf niet extra onder druk door je iets op te leggen maar kijk wat kán en haalbaar is en je zult merken dat er dan ook meer ruimte komt.
Een voorbeeld
In de jaren negentig was er een periode dat ik nauwelijks mobiel was. De vooruitzichten waren somber. Toch had ik het gevoel dat ik weer zou gaan lopen. Ik startte met het meest haalbare doel; het bewegen van mijn tenen. En deed dit zo vaak mogelijk op een dag. Om me heen werd er sceptisch gereageerd. Totdat de hele kleine subtiele bewegingen ietsje groter werden en door de revalidatiearts werden opgemerkt. Ik had geluk. Met hele kleine stapjes ging het voorwaarts. En gelukkig maar want een van mijn favoriete bezigheden zijn wandelen en fietsen.
Loop niet vast in wat moet maar kijk altijd naar wat er mogelijk is.
Bij mindfulness hebben we een simpele oefening waarbij we op de ademhaling focussen. Wanneer ik tijdens de geleide meditaties zou zeggen: ‘Blijf met je aandacht bij je ademhaling.’ Dan is dat een opdracht die je niet kunt volbrengen. Het is onvermijdelijk dat je aandacht gaat dwalen. Of je nou bezig bent met een meditatie, met iets op je werk of met iets anders. Dit afdwalen is volkomen normaal en het is onmogelijk om daar vat op te krijgen. Pas op het moment dat je merkt dat je bent afgedwaald dán pas kun je er bewust voor kiezen om je aandacht weer terug te brengen naar waar je hem wilt hebben. Naar je ademhaling, of naar iets anders.
Het is goed te beseffen en te herkennen wat er in- en buiten je macht ligt. Dit kun je leren.
Wil je zelf ervaren wat niet of wel mogelijk is? Ga maar eens een tijdje heel nieuwsgierig je ademhaling volgen. Als je dit lang genoeg doet komt er een moment dat je ineens beseft dat je in je hoofd met iets anders bezig bent. Zo kan deze simpele mindfulness oefening je laten ervaren waar je wel en niet grip op kunt hebben. En ook hoe je vervolgens met mildheid (en niet met dwang) je aandacht weer kunt terugbrengen. Daarom zijn er ook mensen die na het volgen van een mindfulness programma zeggen dat ze zich veel makkelijker kunnen concentreren en vriendelijker zijn voor zichzelf. Die mildheid waarmee je je aandacht weer terugbrengt naar waar je hem wilt hebben, is niet een kwestie van moeten, maar een kwestie van kunnen. Kun jij mild zijn voor jezelf?
Maak het breder
Deze simpele oefening kun je makkelijk doortrekken naar andere dingen die er in je leven spelen. Dit helpt je ook om vanuit een ander perspectief naar de wereld te kijken. Uitgaan van mogelijkheden, in plaats van uitgaan van beperkingen.
Wat kán ik doen? Wat zijn hier de mogelijkheden? Waar heb ik invloed op? Waar heb ik vat op? Wat is op dit moment de meest haalbare stap. Welke stap kan ik nú zetten?
Oefen je dit liever niet alleen dan ben je van harte welkom in mijn praktijk. Heb je interesse in de nieuwsbrief? Dat doe je hier.
Agenda 2025 Praktijk Jij bent Oké
- 31 maart wegens familieomstandigheden gesloten.
- 16-04-2025 Ont-Moeten.
In de rubriek ‘Mindfulness’ schrijft Lisette Poell over haar werk in praktijk ‘Jij bent Oké’.
Zij is aangesloten bij Coachfinder en de beroepsorganisatie NOBCO. Lisette is een gecertificeerde coach voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Naast (online) coaching en coachen met de natuur als co-coach, geeft ze trainingen en workshops op het gebied van Mindfulness, communicatie en intuïtief schrijven. Nieuwsgierig geworden? Kijk op de website www.jijbentoke.nl of mail naar lisette@jijbentoke.nl. Social media links: Facebook, LinkedIn, Instagram.
Er zijn nog geen reacties geplaatst