Elke dag vooruit met de geit

Voor de beste stoel in de Johan Cruijff Arena moet je diep in de buidel tasten. In Nederweert-Eind zit je voor noppes op de eerste rij.

Zo’n 1500 dagtoeristen en scholieren bestijgen jaarlijks de houten trap naar de skybox van Geitenfarm De Houtsberg. Vanachter het glas maken ze live kennis met het leven van moeder de geit en de gezonde en heerlijke zuivelproducten die zij voortbrengt.

Het is een prachtig schouwspel, daarboven in de nok. In de ruim opgezette stal, waar het daglicht en de frisse wind van buiten vrij spel hebben, worden 1400 geiten dagelijks in de watten gelegd. Ze mekkeren dat het een lieve lust is, krijgen hun natje en hun droogje en belonen die goede zorg met duizenden liters geitenmelk. Melk die door melkfabrieken in Nederland, Duitsland en Frankrijk wordt verwerkt tot lekkere geitenkaas en gezonde zuivelproducten als yoghurt, karnemelk en kwark.

“We hebben geen geheimen, we willen laten zien wat we hier doen”, vertelt Daniëlle Horyon. Als stagiaire van de HAS maakte de Nederweertse in 2010 voor het eerst kennis met de geiten van de familie Aarts. Ze was er niet meer weg te slaan, leerde alle kneepjes van het vak en is sinds 2016 medevennoot binnen de geitenfarm aan de Houtsberg die in de jaren negentig door Bennie Aarts werd opgericht.

Groeibriljant 

Een rondgang in de skybox laat er geen misverstand over bestaan: de geitenhouderij is al lang geen hobby meer, het is serious business. Bennie en Heleen Aarts en Daniëlle Horyon zijn pioniers in deze nog jonge markt die elk jaar met zo’n 3 tot 5 procent groeit. “Door de combinatie van ‘lekker en gezond’ zijn geitenproducten populairder dan ooit. In bijna elk restaurant staat wel geitenkaas op de menukaart. Die populariteit slaat over op de consument thuis die ook steeds meer geitenmelk en andere zuivelproducten van de geit koopt. Geitenmelk is licht verteerbaar, bevat meer essentiële vetzuren, vermindert het risico op diabetes en zit vol biostoffen die je afweersysteem versterken. Hetzelfde geldt voor geitenvlees. Botermals en heel gezond”, aldus Bennie.

Nog een korte les vanuit de skybox:
Als een geit zeven maanden oud en gezond is, kan de bok zijn werk doen. Na een dracht van vijf maanden worden de lammetjes geboren. De één jaar oude opfokgeit is vanaf dat moment melkgeit. De Geitenfarm houdt dit hele proces – van geboorte tot aflammeren – in eigen hand. Aan de Houtsberg, de Bergenweg en op een huurlocatie aan Roeven worden de geiten kunstmatig geïnsemineerd met het sperma van jonge topbokken. Na de geboorte (het aflammeren) worden de lammeren grootgebracht of aan andere opfokkers verkocht. Het grootste deel van de melkgeiten gaat naar het melkgeitenbedrijf van de familie Aarts aan de Bergenweg in Leveroy. “Onze locaties vormen samen een gesloten bedrijf. Om de insleep van dierenziektes tot een minimum te beperken, is er al ruim twintig jaar geen enkele geit of bok van buitenaf aangekocht”, vertelt Bennie wiens vrouw Heleen de bedrijfsadministratie verzorgt.

Innovaties

Opgegroeid op Moost, precies op de grens van Limburg van Brabant, verruilde hij in 1994 het rundveebedrijf van zijn ouders voor een nieuwe uitdaging in de geitenhouderij. Collega-agrariërs verklaarden hem voor gek, maar een geitenboer is net zo eigenwijs als zijn geiten, lacht Bennie. “Hij denkt al snel dat-ie het beter kan dan een ander. Ik hou ervan om te pionieren, om te vernieuwen. Samen met diverse onderzoeks- en marktpartijen tillen we het bedrijf naar een steeds hoger niveau. Of zoals het spreekwoord zegt: Vooruit met de geit.”

Bij alle vernieuwingen staat het welzijn en de gezondheid van de dieren voorop. De stal, het melksysteem, het voer, de waterbakken en het speelmateriaal: alles moet “geitproof” zijn. De stal aan de Bergerweg is uitgerust met een speciale carrousel waarin 84 geiten zowel gemolken als gevoerd worden. Na elke melkbeurt kunnen ze zich uitkuren op een 80 meter lange klauterbaan hoog in de stal. Verder pakken de geiten zelf hun stro van een grote strouif. Doordat deze ruif langzaam van voor naar achter beweegt, wordt het strooisel gelijkmatig over de stal verdeeld. Een andere machine rijdt drie keer per uur op en neer om de geiten van vers ruwvoer te voorzien. Daniëlle: “Daarbij houden we de gezondheid van de dieren scherp in de gaten. Via een kleine chip in het oor wordt elke geit automatisch herkend en registreren we alle vorderingen. Van de hoeveelheid melk tot de temperatuur en de kwaliteit van de melk. En daar stemmen we het voer dan weer op af. Onze geiten geven jaarlijks 4,7 miljoen liter melk. Het is heel simpel: Hoe beter ze het hebben, hoe meer melk ze geven.”

Dankbaar

Verdeeld over Nederweert-Eind en Leveroy werken er bij de Geitenfarm twintig mensen. Daarnaast is de onderneming een erkend leerbedrijf voor studenten van het mbo en hbo en zelfs de universiteit. Daniëlle en Bennie sturen de medewerkers aan en zetten de lijnen uit, maar vertoeven het liefst in de stal. Tussen de geiten, hoe irritant die soms ook kunnen zijn. Daniëlle lachend: “Een geit is nieuwsgierig en hartstikke eigenwijs. Om hier te kunnen werken, moet je echt iets met deze dieren hebben. Onze medewerkers hebben die passie en het geduld. Dát maakt hen uniek.”

De gedachten van Bennie gaan terug naar de brand van februari 2017 die een deel van zijn geitenboerderij in Leveroy in de as legde. De materiële schade was groot, maar van ondergeschikt belang. “Het enige wat voor mij telde was dat onze geiten mede door de inzet van brandweer en politie op tijd werden gered. Buurtbewoners hielpen mee om de dieren buiten in de wei bij elkaar te houden. Je wilt niet weten hoe dankbaar ik al die mensen daarvoor ben. Een van de agenten maakte een selfie tussen de geiten. Geweldig om te zien.”

Wil jíj het geitenleven van dichtbij beleven? Kom dan gerust eens een kijkje nemen. De skybox van Geitenfarm De Houtsberg  is voor iedereen gratis toegankelijk.

Lees alle verhalen op www.boerenvannederweert.nl