De vorige keer hebben we besproken wat cholesterol is en wat oorzaken/ risico’s van een verhoogd cholesterol kunnen zijn. Deze keer bespreken we wat je zelf kunt doen om een gezond cholesterol gehalte te krijgen, en te houden.
Wat kun je er zelf aan doen?
Bij een verhoogd cholesterolgehalte is aanpassing van de leefgewoonte een belangrijke stap in de goede richting. Gezonde voeding (niet te veel verzadigd vet), niet roken, minder alcohol drinken en leren omgaan met stress hebben een gunstige uitwerking op het cholesterolgehalte. Ook meer lichaamsbeweging heeft een positief effect. Drie keer per week een half uur sporten verlaagt het cholesterolgehalte extra. Bij overgewicht doe je er goed aan af te vallen. Wanneer een erfelijke aandoening tot verstoring van de cholesterolwaarden leidt, kun je met een gezonde leefstijl (in combinatie met medicijnen) het risico op hart- en vaatziekten flink verlagen.
Gezonde voeding
Gezonde voeding heeft een positieve invloed op het cholesterolgehalte. In de praktijk blijkt het samenstellen van gezonde voeding niet altijd even gemakkelijk. De Nederlandse Voedingsraad heeft daarom een aantal spelregels opgesteld:
- Eet gevarieerd. Zorg voor afwisseling zodat je alle voedingsstoffen binnen krijgt.
- Wees matig met vet. Te veel vet (met name verzadigd vet) verhoogt het cholesterolgehalte. Magere producten en producten met onverzadigde plantaardige vetten zijn beter.
- Eet volop zetmeel en voedingsvezels. Brood, aardappelen en pasta’s bevatten veel zetmeel en zijn energierijk.
- Vermijd te veel suiker. Beperk het gebruik van suikerrijke producten zoals frisdrank, koek, gebak en snoep. Neem maximaal vier tussendoortjes per dag.
- Wees zuinig met zout. Gebruik kruiden om het eten op smaak te brengen.
- Gebruik dagelijks minimaal anderhalve liter vocht.
- Zorg voor een goed lichaamsgewicht.
- Lees wat er op de verpakking staat. Het etiket bevat belangrijke informatie voor het maken van een bewuste voedselkeuze.
Cholesterolverlagend dieet
Bij iedere vorm van een afwijkend cholesterol- en vetgehalte in het bloed is een wijziging in het voedingspatroon de eerste maatregel. Vaak zijn dieetmaatregelen voldoende om de afwijking te normaliseren. Jouw arts kan in overleg met jou besluiten dat je ter ondersteuning geneesmiddelen gaat gebruiken. Dat verandert niets aan de noodzaak om met het dieet door te gaan.
Bij een cholesterolverlagend dieet staat de beperking van verzadigd vet centraal. Vervanging van verzadigd vet door zetmeelrijke producten heeft een gunstig effect. De hoeveelheid verzadigd vet in onze voeding wordt voor een groot deel geleverd door boter, margarine, halvarine, vlees en vleeswaren, melk, kaas en andere zuivelproducten. Vervanging van deze producten is vaak voldoende voor een succesvol cholesterolverlagend dieet. Alternatieven zijn magere producten. Gebruik voor bakken en braden olie of margarine met veel meervoudig onverzadigd vet. Besmeer boterhammen liever met dieetmargarine of dieethalvarine. Eet niet te veel snacks, hartige tussendoortjes, gebak, cake en snoep.
Plantensterolen en omega 3
Plantensterolen komen voor in oliën, noten en granen. Het is een stof die in planten voorkomt en ongeveer dezelfde structuur heeft als cholesterol. Plantensterolen verlagen de opname van cholesterol in de darmen. Ze vormen een soort barrière voor de opname van cholesterol. Er komt minder cholesterol in het bloed en er wordt meer cholesterol uitgescheiden via de ontlasting. Onderzoeken naar plantensterolen bij een verhoogd cholesterol hebben goede resultaten laten zien. Plantensterolen zijn tegenwoordig in verschillende voedingsmiddelen toegevoegd.
Omega 3 kan een gunstige invloed hebben op het verlagen van een te hoog cholesterolgehalte. De positieve effecten van vis zijn aangetoond. Het advies is dan ook minimaal twee maal per week vis te eten, waarvan eenmaal vette vis.
Geneesmiddelen
Wanneer het effect van een cholesterolverlagend dieet onvoldoende is, kun je met jouw arts een behandeling met geneesmiddelen bespreken. Bij erfelijk hoog cholesterol zijn altijd medicijnen nodig. De meest effectieve geneesmiddelen zijn de statines of cholesterolsyntheseremmers. Deze remmen de aanmaak van cholesterol in de lever, waardoor de lever meer cholesterol uit het bloed gaat opnemen. In combinatie met een statine kan er een lipidenverlagend middel gebruikt worden dat de heropname van cholesterol uit de darm remt. Nicotinezuur en fibraten kunnen een positieve invloed hebben op het cholesterolgehalte en de triglyceriden. Daarnaast kennen we nog de galzuurbindende harsen die een matig effect hebben en lastig zijn om in te nemen. Al deze middelen kunnen bijwerkingen hebben, maar meestal is dit niet het geval. Ook kunnen zij wisselwerking vertonen met andere geneesmiddelen.
Meer weten?
Wil je meer weten over dit onderwerp, jouw gezondheid of de geneesmiddelen die je gebruikt? Of wil je weten wat jouw Alphega apotheek op een ander vlak voor je kan betekenen? Loop dan eens vrijblijvend bij Alphega apotheek Nederweert binnen, wij staan je graag te woord!
Tot de volgende keer,
Jack JF Naus, apotheker Alphega apotheek Nederweert
Kerkstraat 42, 6031 CH Nederweert
T. 0495-632696,
E. info@apotheeknederweert.nl,
W. www.apotheeknederweert.nl
Op werkdagen van 08.30-18.30 uur geopend en op zaterdag van 10.00-14.00 uur!
Bezoek ons ook op Facebook: www.facebook.com/apotheeknederweert
Er zijn nog geen reacties geplaatst