Wat zal vader Frans trots zijn

We zijn te gast aan de Kruisvennendijk waar je nog ongestoord tot aan de horizon kunt kijken. Ongeveer halverwege, tussen het mais, staat een klein, wit stalletje. De plek waar Frans Loijen tot 1974 zijn koeien molk. “Vroeger lag hier een stenen brug, een oprit naar de landerijen. Hier in Ospel noemden ze dat een ‘steine kaandjel’. Die naam was onlosmakelijk verbonden met onze familie. Van welke Loijen zee-jae? Dae vanne steine kaandjel.”

Zoon Frank leerde het agrarisch vak van zijn pa. Frans was zijn mentor en zijn grootste vriend met wie hij elke dag samenwerkte en alles overlegde. Een vader die zijn zoon blindelings vertrouwde en al op jonge leeftijd de vrijheid gaf om zakelijke beslissingen te nemen. “Na een bezoek aan een koeienveiling in Kelpen kwam ik op een dag thuis met negen koeien. Ik was een jaar of 20, zat net in de maatschap. Pap vond het prima.”

Hoewel de jonge koeienboer op dat moment nog niet zeker wist of hij het bedrijf wel zou overnemen, had de liefde voor het boerenleven zich al diep genesteld. “Het werken met runderen. De gewassen die groeien. De mentaliteit van het platteland. Niet lullen maar poetsen. En ‘Een man een man, een woord, een woord’.”

Doorakkeren
Niets leek de samenwerking tussen vader en zoon te kunnen verstoren. Tot die 7e juni in 2004. Wat een maandag als alle andere lijkt te worden, wordt de zwartste bladzijde uit Franks leven. Die ochtend ligt zijn vader dood in bed. 56 jaar. Zijn moeder Toos is volledig ontredderd, zijn broer Harold krijgt het vreselijke nieuws in Nieuw-Zeeland te horen. Franks wereld stort in, maar tijd om te rouwen is er niet. Hij moet door. De koeien wachten. En er moet ongelooflijk veel geregeld worden. “De volgende ochtend kwam ik erachter dat de melk niet in de tank zat, maar over de vloer was gelopen. Ik was er die avond met mijn gedachten niet bij geweest. Pas jaren later kwam het besef hoe zwaar die periode is geweest. Op het moment zelf heb je dat niet zo in de gaten. Je akkert maar door, er zit niks anders op.”

De dood van zijn vader maakt de dan 26-jarige Frank in een klap volwassen. Een jaar later, op de kermis in Ospel, komt hij Angela tegen. Dochter van aannemer Teng Wijen uit Nederweert. Ze is schoonheidsspecialiste. “Ze wist dat mijn vader gestorven was en vroeg hoe het met me ging. Heel bijzonder vond ik dat.” Twee jaar later trouwen ze. Samen krijgen ze drie kinderen: Lars (11), Luuk (9) en Suus (6). Angela voelt zich direct thuis op de boerderij. “Vanaf het eerste moment vond ik het leuk om de dieren te verzorgen. Ook al had ik geen agrarische achtergrond, als dochter uit een ondernemersgezin weet ik wel wat aanpakken is. Ook bij ons werd vroeger in het weekend gewerkt. Natuurlijk was het in het begin even wennen. Ik kom uit een wereld waarin alle afspraken tussen mensen juridisch worden dichtgetimmerd. In de agrarische sector is één woord al vaak genoeg.”

Met boerin en sparringpartner Angela aan zijn zijde, bouwt Frank in 2008 een nieuwe stal, inclusief melkrobots. Hypermodern en van alle gemakken voorzien. Tien jaar later besluiten ze om over te stappen naar stierkalveren. “Misschien wel het moeilijkste besluit in mijn leven”, memoreert Frank. “De fysieke arbeid eiste zijn tol, ik had veel last van mijn rug. De kalverhouderij is qua werkbelasting minder intensief en ook minder aan vaste tijden gebonden. Vandaar die switch naar stierkalveren. Een andere optie was er voor mij niet. Ik wilde met rundvee blijven werken. Daar weet ik alles van, dat zit in mijn bloed. Ik weet nog dat ik naar mijn moeder ging om te vertellen dat we gingen stoppen met de melkkoeien. Ik zag er erg tegenop, maar ze reageerde heel positief. Je hebt maar één leven, zei ze. Jullie hebben er goed over nagedacht, dit is jullie keus.”

Je leeft maar één keer
En zo zetten Frank en Angela de familietraditie aan de Kruisvennendijk voort. ‘Loijen van de steine kaandjel’. Frank runt het boerenbedrijf, een bloeiende onderneming die vooroploopt in dierenwelzijn en duurzaamheid. Zijn kalveren liggen op een rubberen vloer en krijgen dagelijks ruwvoer van eigen land. Zonnepanelen en een warmtepomp maken het bedrijf volledig energieneutraal. Daarnaast doet Frank aan agrarisch natuurbeheer. “Met een aantal percelen neem ik deel aan een project van Natuurrijk Limburg en de provincie, bedoeld om het leefgebied van de patrijs te verbeteren en de biodiversiteit te bevorderen.” Zijn vrouw heeft haar oude passie weer opgepakt. Zij runt nu op de boerderij haar eigen schoonheidssalon: Beauderij Angela. Hoe toepasselijk. Daarnaast helpt ze als het nodig is mee in de stal of buiten op het erf. “We hebben onze zaakjes goed voor elkaar en meer vrije tijd. Dat voelt goed. Het verleden heeft wel geleerd hoe belangrijk dat is. Je leeft maar één keer.” Frank knikt instemmend. “Ook al is het 16 jaar geleden, 7 juni blijft een moeilijke dag.”

Laat het vooral een dag van troost zijn. Vader Frans mag er dan fysiek niet meer zijn, maar wie weet, misschien kijkt hij wel van hoog boven het maisveld neer op zijn zoon, diens vrouw en hun drie kinderen. Wat zal híj trots zijn!