Rondleiding Paterskerk Weert | de dynastieke kerk van de graven van Horne

Op zaterdag 16 maart is er rondleiding in de voormalige Aldenborgh (donjon -versterkte woontoren- van de graven van Horne) de huidige Paterskerk. De wandeling start in de paterskerk met een korte presentatie over geschiedenis van de kerk en de aanwezige grafkelders van de graven van Horne. Aansluitend breng je een bezoek aan de onlangs ontdekte grafkelder met daarin een mergelstenen muur, een fundament van donjon de Aldenborgh. Via de kerk, met het neogotisch monument voor de twee Weerter heiligen Hieronymus en Antonius, Martelaren van Gorcum die in 1572 (dit jaar 452 jaar geleden) werden gemarteld en vermoord, loop je de kapel in.

Rondleiding Paterskerk Weert

Boven de koorafsluiting, een geschenk van Jan van der Croon, is een orgelkas zichtbaar. Dit orgel is destijds gebouwd door Van Dinter in 1851. In 1864 bouwde dezelfde firma een rugwerk voor het orgel. In 1921 bouwde firma Vermeulen een nieuw orgel in de bestaande orgelkas aan de hoogkoorzijde inmiddels functioneert het orgel in de kerk niet meer.

Het hoogkoor heeft een 17de eeuws barok hoogaltaar met een verwisselbaar altaardoek en achtergelegen kapellen (1930) en Portiuncula kapel (1652). In deze kapel kon je op 2 augustus een Portiuncula-aflaat verdienen,, waarmee zielen uit het vagevuur werden verlost. Als bijkomende voorwaarden werd gesteld dat de verkrijger had gebiecht, de communie had ontvangen en het Onze Vader, het Weesgegroet en het Credo had gebeden.

Van daaruit bezoeken we tuin met de voormalige werkhuizen en brouwerij ‘Het Slot’, gelegen aan de 13de eeuwse slotgracht (onderdeel van de Bocholterbeek). Als afsluiting ga je via een middeleeuwse wenteltrap naar de zolder die er uit ziet als een omgekeerd houten schip. Hier bekijk je de bouwsporen uit het verleden en de geheime schuilkamer van de minderbroeders franciscanen die tijdens de Franse Revolutie in gebruik was.

Geschiedenis
De Paterskerk (de Aldenborgh) was de eerste (oude) burcht van de Graven van Horne, gebouwd omstreeks 1290. Op 1 juli 1296 sloot Willem II van Horne een verdrag met zijn neef, Gosen van Borne, die heer van Bocholt was. Het betrof een aftakking van de Abeek naar Weert en verder naar Nederweert, om de grachten rond de stad Weert en rond het kasteel De Aldenborgh van water te voorzien. De hoeveelheid water werd bepaald als doer eyn biecaer loupen kan (biecaer = bijenkorf). Dit werd geregeld door een sluis. In 1481 werd deze hoeveelheid verdrievoudigd.

De Aldenborgh was in de 14de en 15de eeuw het bestuurscentrum van de macht in deze (grensoverschrijdende) regio. Graaf Jacob I van Horne (1433-1488), heer van Altena, Kortessem, Montigny, Weert, Wessem, Bocholt, Cranendonck en Eindhoven schonk deze ‘Aldenborgh’ in 1461 op verzoek van zijn vrouw Johanna van Meurs aan de Minderbroeders Franciscanen.

Dynastieke grafkerk van de graven van Horne
De paterskerk is de dynastieke grafkerk van de graven van Horne. In de kerk bevindt zich een grafkelder met graaf Jacob I (†1488) en zijn zoon graaf Jacob II (†1502). In het koor van de kerk bevindt zich de grafkelder van Graaf Jan van Horne (†1541), broer van graaf Jacob III en de stiefvader van graaf Philippe de Montmorency. Ook zijn vader Joseph de Montmorency (Bologna †1529) zou op verzoek van zijn vrouw Anna van Egmont (1504-1574) in de Paterskerk (deels) herbegraven zijn.

Hieronymus klooster uniek in Nederland
Van slechts 13 van de 57 middeleeuwse kloosters in Nederland is de kerk bewaard. Acht kerken worden nog voor de eredienst gebruikt, waarvan de Paterskerk in Weert de enige middeleeuwse kerk is die sindsdien onafgebroken door de minderbroeders Franciscanen wordt gebruikt. Het klooster is sinds 1997 in gebruik als verzorgingshuis en biedt plaats aan 66 bewoners.

De rondleiding start op zaterdag om 15.00 uur, duurt ca. 2 uur en kost € 15,- per persoon, inclusief een ‘eigen’ kloosterbiertje na afloop.

Inschrijven kan via deze link.